Tłumaczenie pisma odręcznego: wpisy odręczne na dokumentach do tłumaczenia. (11.09.2018)
Jeśli pomyślimy o dokumencie, zwykle mamy przed oczami wydruk komputerowy, wykonany na papierze z charakterystycznymi elementami, np. znakiem wodnym. Rzeczywistość potrafi jednak wyglądać inaczej. Zdarza się, że w dokumentach widnieją także odręczne zapisy. Jak wiemy, tłumacz przysięgły ma nie tylko obowiązek przetłumaczyć tekst, ale także opisać wygląd graficzny dokumentu. Również przystawione na nim pieczęcie czy właśnie odręczne dopiski. Jakich problemów taka sytuacja dostarcza tłumaczowi, a jakich klientowi? I jak obie strony powinny się w niej zachować?
Odręczne zapisy a problemy dla klienta
Choć zdawać by się mogło, że odręczne zapisy dostarczają problemów przede wszystkim tłumaczowi, należy również pamiętać, że mogą być one problematyczne dla klienta. Po pierwsze, ze względu na to, że tłumaczenie pisma odręcznego, a właściwie jego rozszyfrowanie, może sprawić tłumaczowi wiele trudności, wyżej wycenia się jego pracę z tym związaną. Oznacza to, że tekst sporządzony odręcznie bądź zawierający dużo odręcznych zapisów będzie wyceniany inaczej niż tekst w pełni drukowany i klient zapłaci więcej. Jest to jak najbardziej logiczne i zrozumiałe. Po drugie, może się zdarzyć tak, że klient, który dostarczył do tłumaczenia skan bądź kopię dokumentu będzie zmuszony przedłożyć również jego oryginał. Dlaczego? Zapis, który jest widoczny i możliwy do rozczytania w oryginale, może być całkowicie niewyraźny i nieczytelny w przypadku kopii czy skanu.
Kłopoty tłumacza z zapisem odręcznym
Problemy klienta są jednak tylko jedną stroną medalu – kłopoty tłumacza są drugą, przeważającą. Jak już wspomniano, tłumacz może mieć problem z rozczytaniem tekstu, co nie tylko utrudnia jego pracę i wymaga dużo wysiłku. Może to nawet doprowadzić do niemożliwości przetłumaczenia danego zapisu.
Jak w takiej sytuacji tłumacz powinien się zachować? Przede wszystkim, niezależnie od tego, czy zapis jest czytelny, czy nie, tłumacz ma obowiązek zaznaczyć obecność w dokumencie tekstu pisanego odręcznie. Taki obowiązek nakłada na tłumacza przysięgłego Ustawa z dnia 25 listopada 2004 roku o zawodzie tłumacza przysięgłego. Z jej brzmienia wynika, że tłumacz musi zwięźle opisać „wszelkie poprawki, dopiski, przekreślenia i wpisy (…) naniesione (…) odręcznie” w miejscu ich występowania w dokumencie. Niektórzy tłumacze umieszczają również podobną wzmiankę w opisie dokumentu poprzedzającym tłumaczenie jego treści. W przypadku, gdy dany dopisek odręczny jest nieczytelny, tłumacz nie może domyślać się jego treści bądź zapytać klienta i uwierzyć mu na słowo. Jedyne, co może zrobić, to umieścić adnotację, że tekst jest nieczytelny. Adnotacje w tekście tłumaczenia nie są jednak jedynym elementem, którego tłumacz musi dopilnować, przekładając dokument z zapisami odręcznymi.
Kolejnym obowiązkiem tłumacza w przypadku takiego dokumentu jest bowiem zaznaczenie faktu obecności pisma odręcznego w repertorium, a więc w rejestrze swojej działalności zawodowej. W specjalnej rubryce traktującej o stanie dokumentu tłumacz przysięgły, tłumacząc np. dyplom z wpisami odręcznymi, musi umieścić taką lub podobną uwagę: „dyplom, nieczytelne wpisy odręczne”. Jeśli takiej uwagi nie zamieści, oznacza to, że dokument jest w stanie niebudzącym zastrzeżeń, co nie byłoby zgodne ze stanem faktycznym.
Podsumowanie – odręczne zapisy w tłumaczeniu uwierzytelnionym
Podsumowując kwestię zapisów odręcznych w tłumaczeniu uwierzytelnionym, można stwierdzić, że mogą one dostarczyć niemałych trudności. Dla klienta wiązać się one będą z wyższą ceną za tłumaczenie, a także z ewentualną koniecznością dostarczenia oryginału dokumentu. Dla tłumacza będzie to przede wszystkim trudność w rozczytaniu zapisu, a także obowiązek umieszczenia odpowiednich adnotacji zarówno w treści dokumentu, jak i w repertorium. Oczywistym jest, że nie zawsze da się uniknąć zapisów odręcznych. Nie zawsze będą też one problemem – czytelne pismo, które tłumacz odczyta bez problemów, zostanie przez niego przetłumaczone jak należy. Nie trzeba więc się przejmować, gdy posiadamy dokument z zapisami odręcznymi – wystarczy udać się do biura tłumaczeń, gdzie na pewno otrzymamy potrzebną nam pomoc.
