Co zrobić, gdy nie ma tłumacza przysięgłego z danego języka? (14.03.2018)
Zapewne większość z nas wie już, co należy zrobić, kiedy dysponujemy, przykładowo, dokumentami sporządzonymi w języku obcym, a chcielibyśmy przedstawić je w polskim urzędzie. Należy wtedy zgłosić się do tłumacza przysięgłego. Co robić jednak, gdy po długich poszukiwaniach dowiadujemy się, że w Polsce nie ma osoby, która zdobyłaby uprawnienia do wykonywania tłumaczeń uwierzytelnionych w zakresie interesującego nas języka?
Co mówi ustawa?
Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, należy sprawdzić, co na ten temat mówi ustawa. Jeśli zajrzymy do ustawy z dnia 28 listopada 2014 Prawo o aktach stanu cywilnego, artykuł 31 udzieli nam nieco informacji. Mówi on bowiem, że tłumaczenia aktów, które chcielibyśmy okazać w urzędach, mogą dokonać następujące osoby: tłumacz przysięgły wpisany na listę prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości, tłumacz przysięgły uprawniony do dokonywania takich tłumaczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), albo konsul.
Widzimy więc, że gdy nie możemy znaleźć tłumacza przysięgłego danego języka, powinniśmy udać się do konsula. Ma on bowiem uprawnienia do sporządzania i poświadczania tłumaczenia dokumentów z języka polskiego na język urzędowy państwa, z którym jest związany, lub w kierunku odwrotnym. Konsul ma także prawo sporządzać i poświadczać odpisy dokumentów sporządzonych w języku urzędowym państwa, z którym jest związany, oraz sprawdzać i poświadczać odpisy sporządzone w języku tego państwa. Takie uprawnienia nadaje mu ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne w artykule 31, ustęp 1. Ustęp 3 potwierdza jeszcze te uprawnienia, podkreślając, że wymienione wyżej czynności, kiedy wykonane są przez konsula, mają taką samą moc prawną jak wtedy, gdy wykona je tłumacz przysięgły.
Czy istnieją inne sposoby?
Zgłoszenie się do konsula państwa posługującego się danym językiem jest wyjściem zdecydowanie najłatwiejszym. Jednak istnieją też inne sposoby, gdy w Polsce nie ma tłumacza przysięgłego tego języka. Co ciekawe, ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie daje notariuszowi możliwość wykonania danej czynności notarialnej również w języku obcym, pod warunkiem, że notariusz potwierdzi własną znajomość w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych, to jest – zdając egzamin.
W rzeczywistości niespotykane jest znalezienie notariusza mającego uprawnienia do wykonywania tłumaczeń uwierzytelnionych w przypadku, gdy brak tłumaczy przysięgłych danego języka. Są jednak inne sposoby, jednak tych doszukać się można w przypadku konkretnego języka. Jeśli pod lupę weźmiemy np. język estoński, którego tłumaczy przysięgłych w Polsce nie ma, okaże się, że jest opcja dodatkowa. Przykładowo, nasze biuro, współpracując z tłumaczami z Estonii, może zaproponować tłumaczenie z języka estońskiego na angielski, a następnie na polski. Takie opcje pojawiają się jednak indywidualnie dla danego, interesującego nas języka.
Podsumowanie – gdy nie ma tłumacza przysięgłego z danego języka
Gdy brak tłumacza przysięgłego danego języka, istnieje jedna główna opcja, dopuszczona przez prawo polskie – tłumaczenie sporządzone bądź poświadczone przez konsula. Jest to opcja zdecydowanie pierwszego wyboru. Należy jednak pamiętać, że istnieją inne rozwiązania. Jeśli interesuje nas dany język, wystarczy poszukać, czy ktoś takich odmiennych wyjść nie proponuje.
