Krótka historia słowników

Słowniki towarzyszą nam już od czterech tysięcy lat – pierwsze z nich zostały zapisywane na glinianych tabliczkach i zaczęły pojawiać się już w II tysiącleciu p.n.e. Za autora pierwszego słownika uznawany jest Arystofanes z Bizancjum. Arystofanes zebrał trudne do zrozumienia i archaiczne słowa z epopei Homera i zestawił je z krótkimi objaśnieniami, które pomagały w ich zrozumieniu. Takie dopiski, opisujące szczegóły tekstu, były dodawane na marginesach książek lub zawierane w osobnych zbiorach, które tworzyły pierwsze słowniki. Wraz z prężnie rozwijającą się cywilizacją grecką, coraz liczniejsze grupy cudzoziemców rozpoczynały naukę greki, dzięki temu słowniki stały się sprawą kluczową. Oczywiście tworzenie ich było niezwykle żmudne i czasochłonne – przepisywanie tekstu  wymagało wiele wysiłku, a materiały były drogie i często bardzo ciężko dostępne. Przygotowanie słownika było nie lada wyzwaniem.

W średniowieczu zadaniem słowników stało się pomaganie w zrozumieniu Biblii. Zawierały one, podobnie, jak tekst Arystofanesa, wyjaśnienia szczególnie skomplikowanych zwrotów i archaizmów, które pomagały w zrozumieniu tekstu. Najstarszy słownik łacińsko-polski z 1424 roku zawiera około 500 wyrazów w łacinie, przy których znajdują się polskie tłumaczenia. W tym okresie popularne były mamotrepty – słowniki biblijne dla osób początkujących, które wyjaśniały nawet najbardziej skomplikowane zwroty, zachowywały układ alfabetyczny lub według rozdziałów Starego i Nowego Testamentu. Najstarszy z zachowanych polskich mamotreptów datuje się na 1426 rok i zawiera tłumaczenie jedynie 19 wyrazów! Obecnie mamy httpssłowników, dzięki czemu praca tłumaczy stała się o wiele łatwiejsza niż w poprzednich wiekach.