Zdarza się, że sformułowania „tekst prawny” i „tekst prawniczy” używane są na przemian. Czy jest między nimi różnica? Oczywiście, że tak! Uznanie ich za identyczne to błąd, a każdy tłumacz powinien wiedzieć, czym się różnią. Oto szybkie wyjaśnienie!
Różnica między tymi sformułowaniami jest zasadnicza, bowiem mówimy o dwóch zupełnie innych grupach tekstów: tych pisanych językiem prawnym lub językiem prawniczym. Taki sposób przedstawienia różnicy między nimi może ułatwić rozwiązanie zagadki – języka prawnego będziemy spodziewać się zapewne w aktach prawnych, a język prawniczy to po prostu ten, którym posługują się prawnicy! Zgadza się. Do tekstów prawnych zaliczają się więc dokumenty pisane językiem prawa oraz te, które są wynikiem pracy organów ustawodawczych – na przykład konstytucja, umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia i akty prawa miejscowego… W tego typu tekstach spodziewamy się sformalizowanych zwrotów i fraz, a także słów o ściśle określonym znaczeniu. Przykładowo pojęcie małoletni zawarte w tekście prawnym różni się znacząco od pojęć takich, jak nieletni czy młodociany. Często pojawiające się różnice warto zapisywać w specjalnie stworzonym glosariuszu, który usystematyzuje i ułatwi pracę. Wielu tłumaczy korzysta również ze specjalnych programów do edycji tekstu, które zapamiętują tłumaczenie każdego sformułowania i przywołują je automatycznie przy każdym nowym dokumencie, tworząc swojego rodzaju bazę wiedzy.
Teksty prawnicze to, jak już ustaliliśmy, pisane językiem prawniczym, czyli językiem prawników. Wśród nich znajdą się wszelkiego rodzaju artykuły naukowe o tematyce prawniczej, analizy prawnicze, teksty w podręcznikach, ale także wszelkie inne dokumenty, które nie są tekstami prawnymi – czyli często spotykane przez tłumaczy umowy, pełnomocnictwa, dokumenty założycielskie spółek i akty notarialne. W przypadku tekstów prawniczych również spotkamy się z fachowym językiem, którym rządzą specyficzne formuły i składnia.
W wypadku obu rodzajów tekstów warto korzystać ze źródeł, które rozwieją wszelkie wątpliwości na temat dokładnego tłumaczenia nawet pojedynczego słowa. Tak, jak w przypadku zwrotów „tekst prawny” i „tekst prawniczy” może nam się wydawać, że wybrane słowa oznaczają to samo, ale kiedy obowiązuje nas tak ścisła terminologia nietrudno o pomyłkę!
